AMEA Naxçıvan Bölməsi

Hacıfəxrəddin Yəhya oğlu Səfərli



Anadan olduğu yer
Naxçıvan Muxtar Respublikası, Naxçıvan (Babək) rayonu Cəhri kəndi

Təvəllüdü
29.09.1949

Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi
Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun Naxçıvan filialı

Elmi dərəcəsi və elmi adı
Tarix üzrə elmlər doktoru, professor

Elmi rütbəsi
AMEA-nın müxbir üzvü

Namizədlik dissertasiyasının mövzusu:
  • ixtisas şifri
  • ixtisasın adı
  • mövzunun adı




5503.02
Vətən tarixi
Naxçıvan Muxtar Respublikasının ərəb – fars dilli kitabələri tarix – mədəniyyət abidələri kimi

Doktorluq dissertasiyasının mövzusu:
  • ixtisas şifri
  • ixtisasın adı
  • mövzunun adı




5503.02
Vətən tarixi
Naxçıvanda sosial – siyasi və ideoloji mərkəzlər

Müxbir üzv seçilməsi:
  • tarix
  • ixtisasın adı



2014
Vətən tarixi

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı:
  • xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı
  • beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı
  • qəzet məqaləsi


360

41




14




200-dən artıq

Kadr hazırlığı:
  • fəlsəfə doktorlarının sayı
  • elmlər doktorlarının sayı



4

Əsas elmi nailiyyətləri

   Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisindəki epiqrafik abidələr ilk dəfə olaraq sistemli şəkildə tədqiq olunmuşdur. 600-dən artıq epiqrafik abidə qeydə alınmış, onların estampları, fotosu, ölçüsü götürülmüş, mətnləri oxunaraq Azərbaycan dilinə tərcümə edilmişdir. Kitabələrin əksəriyyəti ilk dəfə olaraq elmi dövriyyəyə daxil edilmişdir. Bu kitabələrin təqdim etdiyi məlumatlar Azərbaycanın orta əsrlər dövrü tarix və mədəniyyətinin öyrənilməsində tarixi mənbə kimi tədqiq olunmuşdur. Tədqiqatlar nəticəsində orta əsrlər zamanı Naxçıvanda yaşamış çoxlu görkəmli şəxsiyyətlərin, o cümlədən dövlət xadimlərinin, sənətkarların, alimlərin və s. adları, qəbirlərinin yeri, vəfat tarixləri müəyyənləşdirilmiş, bir sıra yaşayış yerlərinin, memarlıq abidələrinin və s. dövrü təyin edilmişdir. Həmçinin, kitabələrin məlumatları əsasında orta əsrlər zamanı Naxçıvanda fəaliyyət göstərən sufiliklə bağlı mərkəzlər öyrənilmişdir. Məlum olmuşdur ki, Naxçıvanda Səfəviyyə, Bektaşiyyə, Hürifiyyə, Nöqtəviyyə, Qələndəriyyə və s. sufi təriqətlərinə mənsub xanəgahlar fəaliyyət göstərmişdir. Naxçıvanın epiqrafik abidələrinə və Azərbaycan tarixinin müxtəlif problemlərinə aid 600-ə yaxın elmi və elmi-kütləvi əsərin, o cümlədən 40-a yaxın kitab, monoqrafiya, dərs vəsaiti, metodik vəsait və dərs proqramının, 320-dən artıq elmi məqalənin və tezisin müəllifidir. Bir sıra beynəlxalq və respublika miqyaslı simpozium və konfranslarda iştirak etmiş, monoqrafiya, disssertasiya və avtoreferatlara rəy vermiş, kitab və monoqrafiyalara redaktorluq etmişdir. Fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru dissertasiyalarına opponent olmuş, rəhbərliyi ilə 4 fəlsəfə doktoru hazırlanmış, bir neçə nəfər elmlər doktoru və fəlsəfə doktoru dissertasiyası üzərində işləməkdədir.


Elmi əsərlərinin adları
  1. Nахçıvаn ziyаrətgаhlаrı. Bаkı: Qorqud, 1998, 84 s.
  2. Оrdubаd şəhərinin еpiqrаfik аbidələri. Bаkı: Еlm, 2001, 80 s.
  3. Culfа bölgəsinin еpiqrаfik аbidələri. Bаkı: Еlm, 2002, 80 s.
  4. Duаlаrın Аllаhа çаtdığı yеr - Əshаbi-Kəhf. Bаkı: Еlm, 2002, 48 s.
  5. Nахçıvаndа sоsiаl-siyаsi və idеоlоji mərkəzlər. Bаkı: Еlm, 2003, 392 s.
  6. Оrtа əsrlərdə Nахçıvаnın sоsiаl-siyаsi həyаtındа dini mərkəzlərin rоlu. Bаkı: Еlm, 2003, 392 s.
  7. Оrdubаd şəhərinin müsəlmаn еpiqrаfikаsı аbidələri. Bаkı: MBM, 2009, 192 s.
  8. Naxçıvanda sufiliklə bağlı mərkəzlər. Bakı: Elm və təhsil, 2013, 328 s.
  9. Heydər Əliyev irsi - əbədiyaşar təlim. Naxçıvan: Əcəmi NPB, 2014, 200s.
  10. Kəhriz sistеmləri. Bаkı: İndiqо, 2010, 159 s.
  11. Еpiqrаfikа. Bаkı: MBM, 2010, 144 s.
  12. Tаriх dərslərinin ictimаi-siyаsi məlumаtlаrlа əlаqələn-dirilməsi. Bаkı: Еlm, 2002, 80 s.
  13. Аzərbаycаn tаriхi dərslərində еpiqrаfik mаtеriаllаrdаn istifаdə. Bаkı: MBM, 2009, 52 s.
  14. Tarixi mənbələrdə Nuh peyğəmbər. Naxçıvan: Əcəmi NPB, 2015, 158 s.
  15. Naxçıvanın epiqrafik abidələrində görkəmli şəxsiyyətlər. Naxçıvan: Əcəmi NPB, 2016, 144 s/
  16. “Əshabi-Kəhf Ziyarətgahı” Dini-Mədəni Abidə Kompleksi. Naxçıvan: Əcəmi NPB, 2016, 72 s.
  17. Qondarma erməni soyqırımı və tarixi həqiqətlər. Naxçıvan: “Əcəmi” NPB, 2018, 208 s.
  18. Naxçıvan imamzadələri. Naxçıvan:“Əcəmi”NPB, 2018, 28 s.
  19. Naxçıvan türbələri. Naxçıvan: “Əcəmi”NPB, 2018, 40 s.
  20. Naxçıvanın məscid və ziyarətgahları. Naxçıvan: “Əcəmi”NPB, 2018, 216 s.
  21. Naxçıvan şəhərinin epiqrafik abidələri. Naxçıvan: “Əcəmi”NPB, 2019, 152 s.
  22. Naxçıvanda xalçaçılıq: tarixdə və günümüzdə. Naxçıvan: “Əcəmi”NPB, 2019, 104 s.
  23. Qazançı körpüsü. Naxçıvan: “Əcəmi”NPB, 2019, 40 s.
  24. Əlincəçay mahalının epikrafik abidələri. Naxçıvan, Əcəmi, 2020, s 200.
  25. Эпиграфичeские памятники Нахчывана. Нахчыван: ИПО «Аджеми», 2017, 200 с.

   İki cildlik “Naxçıvan ensiklopediyası”nın, Azərbaycan və İngilis dillərində nəşr olunmuş “Naxçıvan abidələri ensiklopediyası”nın, “Naxçıvan tarixi atlası”nın, 3 cildlik “Naxçıvan tarixi”nin və “Dədə Qorqud yurdu – Naxçıvan tarixi-coğrafi və etnoqrafik Atlasın” əsas müəlliflərindən biri


Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü
  1. AMEA Naxçıvan Bölməsində fəaliyyət göstərən D.01.211 Dissertasiya şurasının sədr müavini
  2. AMEA Naxçıvan Bölməsi Xəbərlərinin baş redaktorunun müavini

Pedaqoji fəaliyyəti
Naxçıvan Dövlət Universitetinin professoru

Digər fəaliyyəti
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı, Ali Məclisin “Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu məsələləri komitəsi”nin sədri

Təltif və mükafatları
  1. AMEA Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı – 2009, 2019
  2. Ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 90 illiyi ilə əlaqədar buraxılmış Xatirə qızıl medalı – 2013
  3. Əməkdar Elm Xadimi – 2015
  4. AMEA Naxçıvan Bölməsinin Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı – 2019

Əsas iş yeri və ünvanı
AMEA Naxçıvan Bölməsi Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutu
Az 7000 Naxçıvan şəhəri, Heydər Əliyev prospekti, 76

Vəzifəsi
Baş direktor

Mobil tel.
(+994 50) 353 68 75

Xidməti tel
(+994 36 545 06 71)

Ev tel.
(+994 36) 541 63 23

E-poçt
seferli949@mail.ru